Asturies ye l’únicu territoriu del Estáu nel qu’esisten papeletes esclusivamente na llingua propia, anque n’Euskadi, Galicia y Catalunya úfrense papeletes billingües; sicasí, los partios que se autonomen defensores del asturianu lleven venti años refugando aprofitar la puerte al votu n’asturianu qu’Andecha Astur abrió nel Tribunal Costitucional y ufriendo les sos papeletes esclusivamente n’español

Andecha Astur yá algamó en 1999, con una histórica sentencia del Tribunal Constitucional el drechu de tolos partíos políticos a presentase a les elleiciones usando la llingua’l país. Dende aquella Andecha Astur vien presentándose a tolos comicios n’asturianu y afalando al restu de partios a facelo, ensin resultaos.

La del drechu al votu asturianu ye una hestoria llarga y una llucha en solitario por parte d’Andecha Astur. Nel añu 1995 nun se presentaron a les elleiciones al negáseyos  el drechu a presentase n’asturianu y nel 1999 la formación algamó nel Tribunal Constitucional que se reconociera la posibilidá d’esti usu. Sicasí, nel 2004 declaráronse nulos dellos votos n’Asturies por tar n’asturianu, énte lo qu’Andecha Astur intentó “que constase n’acta que la razón fuere tar redactaes n’asturianu, cola negativa consiguiente”. El 2008 foi el primer añu en que la Xunta Elleutoral notificó esplícitamente que “les papeletes asoleyaes por Andecha Astur pal Congresu y pal Senáu n’asturianu tán homologaes pa la so distribución y son dafechu válides pa emitir sufraxu”. Sicasí, les incidencies continuaron, con papeletes retiraes de les meses o anulaes del recuentu, siendo necesario que nes caberes elleiciones Andecha solicitare a la Xunta Elleutoral qu’informare esplícitamente a toles meses de la validez del votu n’asturianu.

Lo que nun entamu se valoró comu un gran pasu alantre pa los asturfalantes, dándose por fechu que tolos partios non direutamente contrarios al asturianu ufririen a los sos votantes una opción de billingüismu, quedó nuna demostración más de la falta d’enfotu rial d’esos partios polos drechos llingüísticos “Nun escenariu marcáu pola semeya fácil y la falta de compromisu, hai que mirar los fechos, non les pallabres, y los fechos son que namás hai un partíu que permite votar n’asturianu, el mesmu que ye l’únicu que defende dende l’entamu ya ensin rodeos la oficialidá y qu’utiliza la nuesa llingua en toles comunicaciones oficiales y extraoficiales. Nesi sen ya en munchos otros, votar por Andecha ye votar por Asturies” declaró Llucía Fernández, vocera del partíu.

Sicasí, les papeletes asoleyaes pola alministración siguen tando en castellán, polo que na mayoría de los colexos elleutorales eses sedrán les que se toparán. Dende Andecha Astur afalen a los votantes a pidir les papeletes nel so mail, facebook, instagran o twitter, comprometiéndose a faceyosles aportar.

Nuria Prendes

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.